?Zmęczenie, przetrenowanie, aktywny wypoczynek.?
Zmęczenie ? kompleksowy proces odwracalnych zmian czynnościowych po ostrym głównie jednorazowym wysiłku z następowym okresowym zmniejszeniem wydolności fizycznej. Objawy cofają się najpóźniej po 24h. zmęczenie jest produktem pracy, jest też fizjologicznym odruchem obronnym, jest nieodłącznym przejawem każdej czynności fizycznej bądź umysłowej, chroni organizm przed nadmiernym zużyciem zasobów energetycznych, daje znać o potrzebie odpoczynku.
Przemęczenie (zmęczenie przewlekłe) ? stan występujący pod wpływem powtarzanych przeciążeń przez dłuższy czas bez wystarczającego urozmaicenia oraz bez przerw wypoczynkowych. Stan ten charakteryzuje się m.in. męczącą bezsennością pomimo uczucia zmęczenia, utratą sprawności fizycznej, sportowej, umysłowej, ale także niezrównoważeniem, pobudliwością, zaburzeniami wegetatywnymi (nudności, wymioty)
Wyczerpanie ? następstwo przeciążeń wynikających z wielkich obciążeń fizycznych i/lub psychicznych, które wystąpiły w ograniczonym czasie. Objawy cofają się w okresie od 3-7 dni przeważnie po udzieleniu pomocy lekarskiej
Objawy zmęczenia: senność, ból mięśni, szum w uszach, migotanie przed oczami, duszność, mdłości, niewrażliwość na bodźce zewnętrzne , spadek sprawności fizycznej, osłabienie siły mięśni, wydłużenie czasu reakcji, drżenie mięśniowe, zaburzenie koordynacji , zmiany częstości akcji serca, zmiany ciśnienia i tętna, zmiany rytmu oddechu, zmiany elektryczne, spadek odporności skóry, spadek zdolności do pracy, spadek koncentracji, skupienia uwagi, pogorszenie koordynacji i percepcji
Leczenie:
– znaczne obniżenie obciążeń treningowych, zwłaszcza treningu specjalistycznego, możliwość treningu wytrzymałościowego, ale o zmniejszonej intensywności. W cięższych przypadkach przejście do aktywności wypoczynkowej (pływanie, spacery, gry zespołowe, zabawy, gimnastyka rekreacyjna)
– zmiana środowiska (góry)
– naświetlanie UV
– masaże kąpiele w temperaturze obojętnej z dodatkami (sole), kąpiele CO2
– pełnowartościowe, bogate wyżywienie, dieta zasadowa, preparaty wielowitaminowe, nie więcej niż 2g białka na kg masy ciała, ewentualnie preparaty pobudzające łaknienie
– leki uspokajające (psychotropowe, środki tonizujące, niekiedy nasenne, psychoterapia odprężająca)
Wypoczynek ? aktywny proces prowadzący do nabycia przez organizm pracującego fizycznie człowieka cech funkcjonalnych, tworzenie nowego poziomu równowagi czynnościowej.
Wypoczynek jest stymulowany spontaniczną dążnością do wyrównania tej równowagi.
Aktywny odpoczynek
Ćwiczenia oddechowe np.
- Wykonanie przez pacjenta 5 sekundowego wdechu, następnie 3 sekundowy bezdech i powolny, równomierny wydech.
- Powolne wykonanie maksymalnego wdechu, a następnie stopniowy, przerywany wydech.
- Przyłożenie oporu (za pomocą dłoni) na mięśnie piersiowe większe, a następnie polecenie pacjentowi wykonania wdechu napierając na przyłożoną dłoń. Ciekawą opcją jest przyłożenie dłoni na powierzchni dolnych żeber.
- Ćwiczenia bezdechu ? hiperwentylacja, czyli wykonanie około 10 maksymalnych wdechów, a następnie wykonanie wdechu na określony czas, np. na 10 sekund. Należy jednak pamiętać, że ćwiczenie to nie jest zalecane osobom powyżej 50 roku życia.
