Okres zabaw, balów i potańcówek trwający od święta Trzech Króli do Środy Popielcowej, gdyż wtedy rozpoczyna się Wielki Post i oczekiwanie na Wielkanoc, nazywa się karnawałem. W tym roku karnawał skończy się we wtorek 16 lutego.
Nazwa ?karnawał? pochodzi od włoskiego carnevale, z języka francuskiego (carnaval) bądź z łaciny carnem lev?re. Wywodzi się z kultów płodności i z kultów agrarnych. Od głębokiej przeszłości utrzymywało się przekonanie, że im wyższe będą skoki, tym wyżej będzie rodziło zboże. Między innymi dlatego karnawał jest tak ściśle związany z tańcami. W wielu krajach europejskich, zwłaszcza na wsiach, praktykowano także tańce dookoła ogniska, najczęściej w formie koła.
Nasi przodkowie biesiadowali, balowali, ucztowali, gdyż wiedzieli, że za chwilę nastanie Wielki Post i nie wolno będzie jeść mięsa (stąd słowo mięsopust).
Istniało również w obiegu określenie zapusty i niektórzy właśnie je nazywają polskim odpowiednikiem karnawału. Zapusty trwały przez cały czas od Nowego Roku czy Trzech Króli do Środy Popielcowej.
Przysłowia związane z okresem karnawału:
- Jak tłuste zapusty, to dom może być pusty.
- Po karnawale ? czas na gorzkie żale.
- Zapust smutny, post wesoły, będziesz człeku, cały rok goły.
- Na zapusty będzie kurak tłusty.
- Na zapusty jedz barszcz tłusty.
- Jeśli zapusty pogodne bywają, Świąt wielkanocnych tak się spodziewają.
- Ostatni wtorek wskazuje, jaka pogoda w poście panuje.
- Gdy w ostatni (ostatki) wtorek pada, suchy rok się zapowiada.
- W ostatni wtorek pogoda jaka, przez cały post taka.
- Po ostatni wtorek wskazuje, jaka pogoda w poście panuje.
- Kiedy pada w ostatni wtorek, to ze lnem uciekaj w dołek.